خون رسانی در بدن توسط فهم آناتومی شریان آئورت

بررسی شریان آئورت و درمان فشار خون

آناتومی شریان آئورت

آناتومی شریان آئورت با قطر حدود یک اینچ و تقریباً در تمام طول تنه ، بزرگترین شریان بدن انسان است. آئورت همچنین ضخیم ترین دیواره های رگ های خونی را در بدن دارد. این شریان از بطن چپ قلب فوق العاده بالا می رود ، روی قلب و پشت و چپ قوس می گیرد و در پشت قلب درست جلوی ستون فقرات پایین می آید.

به دنبال آئورت از منشاء آن در بطن چپ قلب ، اولین بخشی از آئورت به عنوان آئورت صعودی شناخته می شود. آئورت صعودی به عروق کرونر چپ و راست منشعب می شود. عروق کرونر خون را به سطح قلب منتقل می کنند به طوری که دارای اکسیژن و مواد مغذی برای ادامه ضربان است.

• برای آشنایی بیشتر با آناتومی و تشریح قلب انسان به این بخش مراجعه گردد

قوس آئورت

قوس آئورت ، به سه شریان اصلی منشعب می شود:

• تنه براکیوسفالیک
• شریان کاروتید مشترک چپ
• شریان چپ زیر کلاویان

تنه براکیوسفالی

خون را به بازوی راست و سمت راست سر ، از جمله مغز ، تأمین می کند. شریان کاروتید مشترک چپ خون را به سمت چپ سر ، از جمله مغز ، تأمین می کند. سرانجام ، شریان زیر کلاویان چپ خون را به بازوی چپ منتقل می کند.

آئورت نزولی

آناتومی آئورت

خون را از طریق حفره های قفسه سینه و شکم بدن حمل می کند تا زمانی که به شریان های ایلیاک مشترک چپ و راست تقسیم می شود ، که خون را به پاها می رسانند. آئورت نزولی به دو بخش تقسیم می شود – آئورت قفسه سینه و آئورت شکمی – که از حفره های بدن که از آن عبور می کند نامگذاری شده است. آئورت شکمی به شریان های کوچکتر منشعب می شود که اندام های اصلی شکم را تغذیه می کنند.

وظیفه آئورت چیست

آئورت تمام خون اکسیژنه خروجی از قلب را در حلقه سیستمیک سیستم گردش خون حمل می کند. بنابراین ، آئورت جریان خون اکسیژن دار را در تمام بافت های بدن فراهم می کند. دیواره آئورت بسیار ضخیم و الاستیک است ، که به آن اجازه می دهد فشارهای بسیار بالا را تحمل کند و با هر ضربان قلب کشیده شود تا حجم زیادی خون دریافت کند. پس از پر شدن خون ، آئورت منقبض شده به قطر اولیه خود منقبض شده و خون را به داخل عروق منشعب شده از آن می راند.

• برای آشنایی بیشتر با آناتومی و تشریح بدن انسان به این بخش مراجعه گردد

اختلالات آئورت

به دلیل فشار زیادی که شریان ها باید تحمل کنند ، نقاط ضعیف در دیواره شریان می تواند منجر به بالون شدن شریان به نام آنوریسم شود . آنوریسم در طول زمان با فشار خون به دیواره شریان گسترش می یابد و این کشش در نهایت می تواند منجر به پارگی دیواره شریان شود. آنوریسم های کوچک را می توان وصله کرد ، اما آنوریسم های بزرگ می تواند منجر به پارگی بالقوه کشنده آئورت شود که به عنوان کالبد شکافی آئورت شناخته می شود.

کلسترول

در خون می تواند به دیواره های آئورت و سایر شریان ها بچسبد و در آنجا کلسیفیه شده و یک ماده سفت به نام پلاک را تشکیل می دهد. این فرآیند آترواسکلروز نامیده می شود و در طول زندگی از بدو تولد تا مرگ رخ می دهد.

به فرموده استاد بزرگ عالم طب و پزشکی زکریای رازی:

دو دهانه در بطن چپ است يكى براى سرخرگ بزرگ (آئورت‏) كه همه سرخرگ‏هاى تن از آن مى‏رويند. دريچه‏اى‏ بر دهانه‏ آن است كه پره‏هايش از درون به بيرون بوده براى خون و جان بيرون‏رونده از دل به سمت بيرون خم مى‏شود و راه برگشت آن را ببندد. دهانه دوم سرخرگى‏ است كه به شش مى‏رود و در آن هوايى از شش براى دل است دو دريچه بر اين دهانه گذاشته شده است كه پره‏هاى آن از بيرون به درون است تا براى هواى وارد شده به دل باز شود و برگردد. دل داراى دو برجستگى‏ (زايده) به مانند گوش، يكى در راست و ديگرى چپ است. شش پوشاننده دل است تا آن كه از رسيدنش به استخوانهاى سينه در جلو، جلوگيرى نمايد و از آسيب رسيدن به آن جلوگيرى كند.

خون از راه دريچه اى به نام دريچه سه لتى به بطن راست مى‏ريزد و از آن جا، از راه دريچه ششى، وارد رگهاى ششى مى‏شود. در شش، خون اكسيژن را مى‏گيرد و گازكربنيك بابازدم دفع مى‏گردد. خون اكسيژن دار از ششها به قسمت چپ قلب برمى‏گردد و وارد دهليز چپ مى‏شود تا از راه دريچه ميترال (دريچه قلب) به درون بطن چپ بشدت منقبض مى‏شود و خون را از راه دريچه آئورت‏ وارد سرخرگ بدن است و كار تقسيم خون ميان همه رگها و بافتهاى بدن را به عهده دارد.

تنگى شريان آئورت‏

تنگى شريان آئورت ممكن است مادرزادى يا اكتسابى باشد. ولى شايع‏ترين علت اين بيمارى دربزرگسالان، مربوط به افزايش سن است و معمولا در افراد بالاى سن 65 سال رخ مى‏دهد. اما تنگى شريان آئورت در مردان شايع‏تر از زنان است. لازم است بدانيد كه اين بيمارى ممكن است على‏رغم وجود انسداد شديد، چندين سال بدون علامت باقى بماند.لازم به ذكر است، حتى مواقعى كه به علت افزايش فشار خون عوارضى در رگ‏ها و در قلب ايجاد شده است، بدن از طريق تنظيم سيستم عصبى مى‏تواند خود را با شرايط جديد تطبيق دهد، به ‏طورى‏كه در اين مرحله از بيمارى نيز حتى بسيارى از بيماران كارآيى خود را حفظ مى‏كنند. به ‏طور كلى افرادى كه درگير كار شديد فكرى هستند و زندگى بى‏ تحركى دارند، مستعد چاقى مى‏باشند و غالبا به افزايش فشار خون مبتلا مى‏شوند و بيمارى آنها زودتر به تصلب شرائين منجر مى‏شود. ميزان فشار خون در نقاط مختلف بدن متفاوت است و بر حسب دورى از مبدأ حركت (يعنى با دور شدن از بطن‏هاى قلب) به تدريج كاهش مى‏يابد. به اين ترتيب كه فشار خون در بطن چپ قلب و در ابتداى شريان آئورت‏، حدود 130- 140 ميلى‏متر جيوه مى ‏باشد، درحالى‏كه اين فشار با منشعب شدن شريان‏ها و افزايش تعداد آنها به تدريج كاهش مى‏يابد. به اين ترتيب، فشار خون در شريان‏ها با قطر متوسط حدود 120 ميلى‏متر و در شريان كوچك 60- 70 ميلى‏متر و در مويرگ‏ها 30- 40 ميلى‏متر جيوه است.
ميزان فشار خون در سياهرگ‏ها بازهم كمتر مى‏شود تا جايى كه در وريدهاى بزرگ، منفى و حتى پايين ‏تر از فشار آتمسفر يا فشار جو مى‏رسد. معمولا ميزان فشار خون سيستوليك يا فشار خون حد اكثر، در شريان بزرگ بازوى يك انسان بالغ در حدود 110- 130 ميلى‏متر جيوه و فشار خون دياستوليك يا فشار خون حد اقل، در همان شريان، حدود 70- 80 ميلى‏متر جيوه است.

درمان بيمارى فشار خون‏

براى پيشگيرى و درمان بيمارى فشار خون، پياده ‏روى‏ هاى منظم در هواى آزاد (حد اقل روزانه به مدت 5/ 1 تا 2 ساعت)، فعاليت‏هاى ورزشى مناسب، محدود كردن و يا كاهش مصرف نمك و غذاهاى پرنشاسته و شيرين به ‏خصوص براى افرادى كه مستعد چاقى هستند لازم و ضرورى است. استعمال دخانيات و صرف مشروبات الكلى نيز به علت تأثير نامساعد بر روى سيستم عصبى زيان‏بخش است و حتما بايد كنار گذاشته شود.
براى درمان بيمارى فشار خون، اقدام اساسى و بسيار مهم آرام كردن اعصاب بيمار و ايجاد شرايطى است كه مغز او قادر به استراحت باشد. بنابراين گاهى اوقات اجراى يك برنامه‏ى كارى و استراحت مناسب به تنهايى كافى است كه ميزان فشار خون را به سطح عادى پايين آورد تا بهبودى اساسى حاصل شود.

ارتباط فشار خون با اعصاب

بيمارى فشار خون نه تنها ناشى از كار شديد فكرى واحساسات منفى مفرط مانند اندوه، اضطراب و ترس است بلكه در نتيجه‏ ى كمبود فعاليت‏هاى عضلانى نيز مى‏باشد. لذا تحرك، ورزش و تربيت ‏بدنى در جلوگيرى از بيمارى فشار خون بسيار مؤثر است و به عنوان يك نوع روش درمانى نيز به كار گرفته مى‏شود. در برخى موارد ورزش و تمرينات بدنى باعث مى‏شود كه مواد گشادكننده ‏ى عروق در خون ايجاد شود.

براى درمان بيمارى فشار خون میتوانید با اخذ نوبت و ارتباط برای درمان در وقت معین از طریق برقراری تماس از راه دور ( که روش درمانی حکیم رضی از سال 1394 میباشد) با شماره 02166561928 تماس حاصل فرمائید .

*نکته ای بسیار مهم

بالاخره اين موضوع را به عموم عزيزانى كه ممكن است از نظر بالا بودن فشار خون نگران باشند يادآور مى ‏شوم كه حتى اگر بيمارى فشار خون پيشرفت قابل ملاحظه ‏اى كرده باشد، در بيشتر موارد و به شرط رعايت نكات ذكر شده، بهبودى كامل حاصل خواهد گردید البته نه بطریق و روش اعتیاد به دارو که مدام بیمار درگیر مصرف داروی فشار باشد کهآن را ما اعتیاد و پوشاندن علامتی از علت اصلی بیماری فشار خون میدانیم و بلکه بصورت درمان و شفایی بدون نیاز به مصرف دائمی هر گونه دارو و رعایت برخی کلاحظات و البته آموختن تدابیر مربوط برای حفظ صحت پس از بازگشتنش به تن شریف آدمی.

عوارض ناشى از فشار خون:

بديهى است هر اندازه فشار خون نسبت به ميزان طبيعى بالاتر باشد، عوارض ضايعات و مرگ‏هاى ناهنگام ناشى از آن نيز زيادتر و سريع‏تر خواهد بود. به‏طور كلى بالا بودن فشار خون باعث مى‏شود كه تمام سيستم‏هاى بدن دچار ناراحتى و آسيب شوند. اگر فشار خون به‏طور مزمن و يا ملايم بالا باشد، تدريجا و خرده‏خرده روى قلب تأثير نامناسب مى‏گذارد و ممكن است پس از گذشت چندى باعث بزرگ شدن غير عادى و خطرناك قلب شود و ايجاد نارسايى قلبى كند و مجارى رگ‏هاى غذادهنده قلب دچار تنگى شوند كه در نتيجه، موجب دردهاى قفسه سينه، آنژين صدرى و سكته قلبى مى‏شود. فشار خون بالا همچنين ممكن است روى كليه‏ها اثر گذارد و منجر به نارسايى آنها شود. اما اگر فشار خون به‏طور ناگهانى به ميزان زياد بالا رود ممكن است روى رگ‏هاى مغز اثر گذارد و باعث خون‏ريزى مغز، سكته‏ى مغزى، ورم مغز، اختلالات بينايى و غيره شود.

علائم فشار خون بالا به ‏طور معمولى يا مزمن:

بيشتر افراد كه دچار افزايش فشار خون مى‏شوند ممكن است مدت‏هاى طولانى يا ساليان سال از شروع ايجاد اين عارضه در آنها بگذرد ولى در طى اين مدت هيچ‏گاه نشانه‏اى از وجود بيمارى را در خود احساس نكرده باشند. ولى همين افراد غالبا پس از پيدا شدن بعضى علائم از قبيل: سردرد، سرگيجه، ضعف و بى‏حالى، تنگى نفس، خون‏ريزى از بينى و غيره اين علائم را به اين بيمارى نسبت مى‏دهند كه تصور مى‏شود احساس اين حالات منشاء روانى داشته باشد. به اين معنى كه يك شخص ممكن است بيش از 5- 6 سال از شروع ابتلايش به فشار خون بالا بدون احساس هيچ‏گونه نشانه‏اى بگذرد ولى زمانى متوجه بيمارى خود مى‏شود كه به وسيله‏ى پزشك يا به وسيله‏ى دستگاه فشار خون متوجه ابتلاء خود به افزايش فشار خون مى‏گردد. در هر حال معمولا تا زمانى كه عوارض قلبى، عروقى مهمى به وقوع نه ‏پيوسته است، در اين بيماران ممكن است هيچ‏گونه علامت آگاه‏كننده‏اى بروز نكند، ولى موضوع خيلى مهم اين است كه حتما اين عارضه را هرچه سریعتر میبایست درمان كرد.